هوشمندسازی حمل و نقل کیش با اینترنت نسل پنجم

به گزارش خبرنگار حوزه فناوری گروه علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران جوان، نسل پنجم شبکه اینترنت موسوم به اینترنت فایو جی (۵G) در بسیاری از کشور‌های پیشرفته جهان توسعه یافته است که سرعت انتقال داده با این نسل جدید شبکه اینترنت می‌تواند تا سقف ۲۰ گیگابیت بر ثانیه باشد. همین امر می‌تواند زیرساخت‌های لازم را برای اقدامات دیگر محیا کرد.

 راه اندازی خدمات نسل پنجم اینترنت بین سال‌های ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۰ توسط بیش از ۵۰ کشور در آمریکای شمالی، اروپا، خاورمیانه و آسیا آغاز شده است؛ از مزایای نسل جدید اینترنت ۵G می‌توان به افزایش سرعت انتقال داده، افزایش قابلیت اعتماد و کاهش تاخیر در شبکه اشاره کرد. کاربرد‌های نوین اینترنت ۵G به سه بخش بلند مدت، میان مدت و کوتاه مدت تقسیم می‌شود.

از اهداف بلند مدت کاربردهای اینترنت ۵G می‌توان خودرو‌های خودران، جراحی از راه دور، کنترل از راه دور ربات ها، لوازم الکترونیکی و اتوماسیون انبار اشاره کرد. اهداف میان مدت این نسل شامل ایجاد شهر‌های هوشمند، حمل و نقل هوشمند، نظارت بیماران از راه دور، کشاورزی دقیق، شبکه‌ی هوشمند بی سیم و واقعیت مجازی پزشکی از راه دور است. در اهداف کوتاه مدت نیز می‌توان کار‌هایی مانند پایش هوشمند ناوگان، نظارت سنسوری، ارتباط با دوربین‌های مدار بسته و استفاده از پهپاد‌ها برای بازرسی را انجام داد.

همانطور که در اهداف مشاهده شد یکی از کاربرد‌های پراستفاده اینترنت نسل جدید تاثیر آن در حمل و نقل هوشمند است. از مزایای استفاده از اینترنت ۵G در حمل و نقل می‌توان به کاهش تصادفات و افزایش ایمنی، کاهش ازدحام ترافیک، کاهش مصرف سوخت و آلودگی هوا و همچنین زمان و هزینه سفر اشاره کرد.  یکی از کشور‌های پیشرو در حوزه استفاده از اینترنت نسل جدید در حمل و نقل هوشمند (ITS) سنگاپور است.

کشور سنگاپور از سال ۱۹۹۵ سامانه‌های حمل و نقل هوشمند را به کار گرفته است. برنامه راهبردی حمل و نقل هوشمند سنگاپور شامل لزوم ایمن و امن سازی حمل و نقل، توسعه خودرو و زیرساخت‌های متصل و استفاده از بستر کانال‌های ارتباطی بی سیم است. سنگاپور از سامانه‌های کنترل بزرگراه‌ها و سیستم مشاوره ای، اسکن ترافیک، سیستم راهنمایی پارک و اتوبوس‌های هوشمند بهره می‌برد.

از دیگر پروژه‌های استفاده از اینترنت ۵G در مالزی می‌توان به بندر PSA اشاره کرد. در این بندر ناوگان باری خودران مورد استفاده قرار گرفته و با استفاده از پهپاد‌ها نظارت صورت می‌گیرد.

همچنین یکی دیگر از شهر‌های موفق در حوزه حمل و نقل هوشمند می‌توان دبی را نام برد. در این شهر شبکه حمل و نقل خودران توسعه یافته و حدود ۲۵ درصد سفر‌ها قرار است تا پایان سال ۲۰۳۰ توسط خودرو‌های خودران انجام شود. در این شهر تاکسی‌های هوایی و جاده‌های خودران پیشرفت زیادی داشته و دبی در رده ششم جهان در حوزه ۵G قرار دارد.

در ایران نیز پروژه افتتاح شهر هوشمند کلید خورده و در کیش زیرساخت لازم برای هوشمندسازی این شهر ایجاد شده است. در این شهر تفاهم نامه‌ای با همکاری معاونت علمی، سازمان منطقه آزاد کیش، پژوهشگاه ارتباطات و فناوری و ایرانسل برقرار شده تا با طرحی و ایجاد پایلوت حمل و نقل هوشمند، شهری مبتنی بر شبکه‌های ارتباطات سلولی نسل جدید ایجاد شود.

پروژه‌های عملیاتی تعریف شده شامل تامین زیرساخت ارتباطی ۵G در محیط داخلی، سامانه یکپارچه پایش و نظارت بر ناوگان‌های حمل و نقل عموی، تجهیز خوروی پلیس راهور به دوربین و پهپاد و تدوین نقشه راه حمل و نقل هوشمند جزیره کیش است.

در هر کدام از پروژه‌ها اهداف خاصی دنبال می‌شود. پروژه سامانه یکپارچه پایش و نظارت بر ناوگان‌های حمل و نقل عمومی چالش‌های کاهش ایمنی به دلیل سرعت غیر مجاز و عدم یکپارچگی داده‌های سامانه‌های مدیریت هوشمند ناوگان و عدم پایش رفتار رانندگی هدف قرار داده شده است.

در پروژه تجهیز خودرو‌های پلیس برنامه‌هایی مانند قابلیت پشتیبانی از ۴ دوربین به طور همزمان، ثبت تخلف همزمان، مشاهده پراکندگی تخلفات، نظارت از طریق پهپاد و رهگیری خودکار پلاک خودرو قرار داده شده است.

منوچهر منطقی دبیر ستاد توسعه فناوری‌های حوزه فضایی و حمل و نقل  در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه فناوری، گفت: در زمینه هوشمند سازی اولین موردی که نیازمند است یک بستر مخابراتی با سرعت انتقال بالاست، بنابراین اینترنت نسل پنجم با همکاری ایرانسل و وزارت ارتباطات در حال ایجاد این بستر هستند و شرکت‌های دانش بنیان فعال در حوزه هوشمندسازی شهر می‌توانند از این بستر استفاده کنند.

او افزود: در کیش پروژه‌های متفاوتی در حال تعریف است که یکی از آن‌ها هوشمند سازی حمل و نقل است. در موضوع حمل و نقل دو پروژه درباره کنترل ترافیک، کنترل ناوگان باربری و تخلفات در حال جریان سازی است.

دبیر ستاد توسعه فناوری حمل و نقل توضیح داد: کل پروژه توسط شرکت‌های دانش بنیان انجام می‌شود و تمام آن‌ها با مرکز نوآوری کیش در ارتباط هستند. این پروژه‌ها بین ۸ تا ۱۲ ماه تعریف شده و از ابتدای دی ماه آغاز شده است.

او ادامه داد: در ابتدای کار، ۱۹ شرکت دانش بنیان اعلام آمادگی کرده اند، اما فقط پروژه ۴ شرکت تاییدیه منطقه آزاد کیش را گرفته اند. البته، از ان جایی که در زمینه هوشمندسازی نیاز دیگر نیز وجود دارد حتما تعداد شرکت‌های دانش بنیان در هوشمندسازی کیش افزایش پیدا می‌کند.

 منطقی در پایان یادآوری کرد: ما احتمالا در اوایل سال آینده نتایج اولیه این پروژه ها را مشاهده می‌کنیم و در بهمن ۱۴۰۰ شاهد  نتایج قطعی آنان خواهیم بود. با موفقیت در هوشمندسازی منطقه آزاد کیش می‌توانیم این پروژه‌ها را در سایر شهر‌ها پیاده سازی کنیم تا انتقال تجربیات صورت بگیرد.