اسباب بازی مناسب برای کودک

چگونه برای کودکم اسباب بازی مناسب انتخاب کنم؟

در این مقاله می خواهیم اسباب بازی هایی که مناسب با دوران رشدی کودک است را مرور کنیم. اینکه یک اسباب بازی خوب چه ویژگی هایی دارد؟ و چه اسباب بازی هایی برای کودکان مضر هستند؟ آیا انتخاب اسباب بازی ها براساس جنسیت کار درستی است؟

​

تعیین اسباب بازی بر اساس جنسیت درست است یا خیر؟!

اسباب بازی هایی که کودک قبل از ۵ سالگی با آنها بازی می کند به شکل گیری رشد آنها کمک می کند.
به عنوان مثال، ساخت اسباب بازی های بلوک به کودکان کمک می کند مهارت های حل مسئله و مهارت های آگاهی مکانی را توسعه دهند که برای کارهای عملی و مشاغل موجود در زندگی بعدی مفید است. از طرف دیگر ،آشپزخانه های اسباب بازی برای کمک به کودکان، در ساخت مهارت های شناختی خود مفید هستند. بنابراین مهم است که کودکان بتوانند با طیف گسترده ای از اسباب بازی های مختلف بازی کنند.

اختصاص برچسب های جنسیتی به اسباب بازی ها می تواند احساس اضطراب را در بین کودکانی که ممکن است نگران بازی با اسباب بازی اشتباه باشند، افزایش دهد.

جامعه شناسان و روان‌شناسان بسیاری استدلال می کنند که تحمیل برچسب های سفت و سخت روی اسباب بازی ها می تواند برای رشد کودک مضر باشد. اختصاص برچسب های جنسیتی به اسباب بازی ها می تواند احساس اضطراب را در بین کودکانی که ممکن است نگران بازی با اسباب بازی اشتباه باشند، افزایش دهد.

تعیین جنسیت برای انتخاب اسباب بازی

قبل از ۳ سالگی، کودکان به احتمال زیاد با هر اسباب بازی ای که در مقابل آنها قرار می گیرد بازی می کنند. کارشناسان بر این باورند که اضطراب جنسیتی در این مرحله ممکن است تا سالهای بعد اثرات روانی داشته باشد.

کمپین های تبلیغاتی استدلال می کنند که دادن یک اسباب بازی با رنگ بندی جنسیتی ، ترفندی است که توسط بازاریابان به عنوان راهی برای فروش محصولات بیشتر اختراع شده است. بازاریابان می دانند که اگر بتوانند به اشیاء جنسیت خاصی را اختصاص دهند می توانند خانواده هایی را که دارای چندین فرزند هستند تشویق به خرید اسباب بازی های جدید کنند.

نباید فکر کرد اگر به پسری اجازه بدهیم با عروسک یا لوازم خانگی کوچک بازی کند، خصوصیات زنانه در او رشد می کند!

دختر ها و پسرها هر کدام روحیات مختص به خود را دارند؛ اما نباید فکر کرد اگر به پسری اجازه بدهیم با عروسک یا لوازم خانگی کوچک بازی کند، خصوصیات زنانه در او رشد می کند و یا دختر ها نباید توپ بازی و ماشین بازی کنند.

انتخاب اسباب بازی مناسب برای کودک بر اساس سن

دوره سنی تولد تا ۱۲ ماه

در این دوره نوزاد تازه متولد شده تنها یک مشاهده گر صرف است. او هیچ یک از مهارت های ایستادن، راه رفتن ، نشستن و… را ندارد. او حتی توانایی تکان دادن دست هایش را به صورت ارادی ندارد. همه توانایی ها به مرور و از طریق تحریکات حسی و حرکتی می تواند در او ایجاد شود.

​

بنابراین در این دوره رشدی باید اسباب بازی هایی را انتخاب کرد که حواس او مثل حس لامسه، بینایی و شنوایی را تقویت کند. پس باید اسباب بازی هایی که راحت و سبک هستند را تهیه کرد تا بتواند آن را چنگ بزند و در دستش بگیرد. جغجغه ها بهترین محرک صوتی و دیداری اند تا حواس کودک را جلب کند. کودک با تکان دادن جغجغه متوجه صدای آن می شود و بیشتر تلاش می کند آن را تکان دهد. بنابراین بیشتر متوجه خود می شود که عامل تکان دادن جغجغه است و به خاطر تلاش و تحرک خود اوست که توانسته آن را تکان دهد.

جغجغه ها بهترین محرک صوتی و دیداری اند تا حواس کودک را جلب کند.

دیگر اسباب باز ی های مناسب این دوره:

• دندونی نوزاد
• آویز گهواره
• اسباب بازی های فشاری و صدا دار
• اسباب بازی های موزیکال
• عروسک با چهره خندان
• حیوانات نرم
• اشیای با بافت نرم
• آینه بی خطر( برای اینکه کودک تصویر خودش را نگاه کند)
• اسباب بازی های قابل شستشو ( ویژگی این دوره رشدی دهانی است یعنی کودک هر چیزی که میبیند دوست دارد آن را وارد دهانش کند بنابراین اسباب بازی هایی را انتخاب کنید که قابل شستشو باشند و ریز نباشند که کودک آن ها را ببلعد و موجب خفگی او شود)

​

دوره سنی ۱ تا ۲ سال

در این دوره از رشد کودک شروع به گسترش مهارت های حرکتی می کند. او در این دوره میخواهد مستقل باشد و دنیای پیرامونش را تجربه و کشف کند بنابراین باید حرکت کند.

با انتخاب اسباب بازی های مناسب می توان به رشد حرکتی کودک کمک کرد. به عنوان مثال کودک نوپایی که می خواهد کم کم روی پای خودش بایستد و قدم بردارد، بهترین اسباب بازی برای تقویت راه رفتن واکر است. آن ها از راه رفتن به همراه واکرها به خصوص وقتی صدای غژغژ آن را می شنوند لذت می برند.

از دیگر ویژگی هایی که در این دوره رشد می‌ کند تقویت مهارت های حرکتی دستی است. اسباب بازی هایی که می تواند بگیرد او را خوشحال می کند مثل مکعب ها، بلوک های چوبی و حلقه ها.

​

در این دوره رشدی کودک می خواهد از طریق کلام با دیگران ارتباط برقرار کند. کتاب داستان های رنگی و ساده برای تقویت کلام بسیار مناسب اند. هم نگاه کردن به تصاویر و هم گوش دادن به داستان باعث رشد کلامی کودک می شود.

دیگر اسباب بازی های مناسب این دوره:

• واکر
• توپ های حسی
• کتاب داستان عکس دار
• بلوک های چوبی
• مکعب ها
• حلقه ها
• مارپیچ های چوبی

دوره سنی ۲ تا ۳ سال

در این دوره از رشد، کودک همچنان مهارت های حرکتی خود را توسعه می دهد. تقویت مهارت های حرکتی ظریف و استفاده از انگشتان برجسته تر می شود.

​

اسباب بازی های مناسب این دوره:

• اسب جنبان کوتاه
• انواع ماشین
• ابزار و آلات موسیقی ساده
• کتاب های مختلف با تصاویر و موضوعات متنوع (شعر و داستان)
• حیوانات چوبی و پلاستیکی
• پازل های تصویری ساده
• اسباب بازی هایی که شکل و اندازه ورنگ را آموزش می دهد.
• عروسک
• نقاشی های انگشتی

دوره سنی ۳ تا ۶ سالگی

در این سن کودک می تواند صحبت کند، بدود، نقاشی کند و اشیا را بسازد.
مهارت های حرکتی به سرعت در حال رشد است.کودک می‌تواند مهارت های حرکتی ظریف مثل نقاشی کشیدن و قیچی کردن را به خوبی انجام دهد. در این دوره قدرت تخیل و نماد سازی رشد می کند. خانه سازی ها و اسباب بازی های دارای جزئیات بیشتر، قدرت تفکر و پردازش شناختی کودک را بالا می برد.

​

اسباب بازی های مناسب این دوره:

• اسباب بازی هایی که رنگ ها و شکل ها را آموزش می دهند.
• پازل ها با قطعات بزرگ
• خمیر بازی
• رنگ های آبرنگی
• برج مکعب
• مکعب هوش لبخند ( یک بازی فکری است که از یک مکعب بزرگ توخالی تشکیل شده و روی هر یک از دیوار مکعب اشکالی متفاوت و فرورفته دارد و کودک باید به وسیله قطعات مشابه آن را متناسب با شکل روی مکعب جایگذاری کند.)

​

• بازی فکری نخ و مهره
• عروسک انگشتی
• بازی فکری پازل مکعبی اشکال
• ساز های ساده که ریتم را آموزش می دهد.

​

با افزایش سن کودک و ورود به دنیای مدرسه و نیز همزمان با رشد شناختی، جسمانی و عاطفی او اسباب بازی ها و بازی های گروهی برای کودک اهمیت بیشتری پیدا می کند. اسباب بازی هایی که ساختار دارند، دارای قواعد و قوانین خاصی هستند، مشارکتی و گروهی هستند و همچنین آموزنده می باشند برای کودک مناسب اند.